Περισσότεροι από 17.500 Έλληνες γιατροί που εργάζονται στο εξωτερικό έφυγαν από τη χώρα λόγω της οικονομικής κρίσης, αναζητώντας καλύτερες απολαβές αλλά και καλύτερες προοπτικές. Από τα 9.000 μέλη του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης μετανάστευσαν σχεδόν 2.000 γιατροί για χώρες όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Σουηδία.
Δύο νέοι γιατροί που μετανάστευσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο μιλούν στη «ΜτΚ» και στην Σοφία Χριστοφορίδου για την εμπειρία τους. Συγκρίνουν το ΕΣΥ με το αντίστοιχο βρετανικό NHS και εξηγούν ο πρώτος γιατί συνεχίζει να παραμένει στο εξωτερικό και ο δεύτερος γιατί πήρε τη μεγάλη απόφαση να επιστρέψει πίσω στην Ελλάδα.
Πρόκειται για τον εντατικολόγο αναισθησιολόγο Δρ. Χρήστο Χαϊντούτη και τον ορθοπεδικό χειρουργό Δρ. Θόδωρο Γουλτίδη. Ακολούθησαν παράλληλες πορείες -στο ΤΕΙ Ιατρικών Εργαστηρίων όπου πέρασαν αρχικά μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων, στην Ιατρική του ΑΠΘ στη συνέχεια, στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου» για εξειδίκευση. Τελικά αποφάσισαν να μεταναστεύσουν στην Αγγλία, όπου και εργάστηκαν στο εκεί εθνικό σύστημα υγείας.
Ο Δρ. Χρήστος Χαϊντούτης ήταν αποφασισμένος να γίνει γιατρός. Ακόμα κι όταν οι πανελλαδικές τον οδήγησαν στο ΤΕΙ Ιατρικών Εργαστηρίων, δεν παράτησε το στόχο του. Ολοκλήρωσε τις σπουδές στο ΤΕΙ και με κατατακτήριες εξετάσεις πέρασε στην Ιατρική Θεσσαλονίκης. Για να τα καταφέρει, ταυτόχρονα με τις σπουδές του δούλευε σε διάφορες δουλειές. Από ταξιτζής μέχρι χασάπης και «πόρτα» σε νυχτερινά μαγαζιά.
Το ίδιο αποφασισμένος να κυνηγήσει το όνειρό του ήταν και ο Θοδωρής Γουλτίδης. Αν και αρχικά πέρασε στο τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, επέμεινε στις πανελλαδικές εξετάσεις. Στην τρίτη προσπάθεια πέρασε στην Ιατρική του ΑΠΘ. Μετά τις σπουδές, ακολούθησε το αγροτικό, η ειδικότητα, ένα διδακτορικό στο ΑΠΘ στην ορθοπεδική παίδων και η εξειδίκευση.
Χρήστος Χαϊντούτης: «Δεν είναι μόνο το οικονομικό αλλά και η αξιοκρατία»
«Κάθε φορά που έρχομαι στην Ελλάδα, θυμάμαι γιατί έφυγα» επισημαίνει ο κ. Χρήστος Χαϊντούτης.
Τελείωσε την Ιατρική το 2003 και ολοκλήρωσε την ειδικότητα το 2007. Έπειτα από άμισθη εργασία στο ΕΣΥ και δουλειά σε ιδιωτικές κλινικές.
«Με την κρίση είχαν πέσει πολύ οι μισθοί. Έβλεπα κι ότι δεν μπορούσα να ασκήσω την ιατρική που έμαθα τον ιδιωτικό τομέα, γιατί υπήρχαν διάφορα συμφέροντα….».
Το 2010 έδωσε εξετάσεις και ξεκίνησε την εξειδίκευσή του ως εντατικολόγος στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου». Στην πορεία διαπιστώνει ότι στα δημόσια νοσοκομεία δεν προκηρύσσονταν θέσεις εντατικολόγου, κι όσες θέσεις άνοιγαν σε μονάδες εντατικής θεραπείας ήταν «φωτογραφικές, με εντελώς αδιαφανή κριτήρια και για όσους είχαν… κληρονομικό προνόμιο».
Έτσι αποφάσισε να επανενεργοποιήσει την εγγραφή του στον Ιατρικό Σύλλογο της Αγγλίας (όπου αρχικά σκόπευε να κάνει ειδικότητα), κι άρχισε να στέλνει βιογραφικά και να κάνει συνεντεύξεις μέσω skype.
«Οι θέσεις στο NHS ανοίγουν κάθε Φεβρουάριο και Αύγουστο. Το δύσκολο είναι να τους πείσεις ότι μπορείς να κάνεις τη δουλειά και να περάσεις το πρώτο στάδιο της συνέντευξης.
Είχα βρει αρκετές θέσεις, ήταν βέβαια κατώτερες των προσδοκιών μου, αλλά από κάπου πρέπει να ξεκινήσεις. Βρήκα μια θέση Senior Clinical Research Fellow, που περιελάμβανε κλινικό και ερευνητικό έργο στο Royal Surrey County Hospital στο Γκίλφορντ και τον Αύγουστο του 2013 παραιτήθηκα από το ‘Παπανικολάου’ όπου εργαζόμουν και έφυγα».
Εδώ υπάρχουν κάποια μίνιμουμ στάνταρ
«Όχι ότι όλα στην Αγγλία είναι ρόδινα, αλλά υπάρχουν κάποια μίνιμουμ στάνταρ. Φυσικά είναι πολύ καλύτερες οι αμοιβές και όταν εργάζεσαι στο NHS δεν έχεις την αβεβαιότητα.
Επίσης ό,τι κάνεις σε υπερωρίες και επιπλέον δουλειά, το πληρώνεσαι, δεν υπάρχει απλήρωτη εργασία. Από την εισαγωγή σου στο τμήμα έχεις έναν μέντορα, στον οποίο και απευθύνεσαι για ό,τι χρειάζεσαι. Στην Ελλάδα κανένας δεν θα ελέγξει το διευθυντή αν έκανε κάτι για να αξίζει να είναι διευθυντής. Εδώ, κάθε νοσοκομείο έχει αξιολογητές που αξιολογούν την απόδοσή σου και πρέπει να δείχνεις ότι κάθε χρόνο εξελίσσεσαι πάνω στην ειδικότητά σου.
Αν παρακολουθείς συνέδρια, αν έχεις ερευνητικό έργο, αν εκπαιδεύεις ειδικευόμενους κτλ., μπορείς να διαπραγματεύεσαι με τον μάνατζερ του νοσοκομείου, για να αναλάβεις παραπάνω ώρες και να αμειφθείς αναλόγως».
Κανένας δεν είναι υπεράνω…
Σήμερα ο Χρήστος Χαϊντούτης κατέχει διευθυντική θέση (Intensive care medicine & Anaesthesia Consultant) στο North Manchester General Hospital στο Μάντσεστερ. «Κάθε δύο χρόνια οι γιατροί του τμήματος επιλέγουμε ποιος θα είναι ο επικεφαλής. Κανένας δεν είναι υπεράνω. Όλοι οι γιατροί κρίνονται και πρέπει να αποδείξουν την αξία τους» λέει.
Τον ρωτάμε αν θα επέστρεφε. «Δύσκολα. Στον ιδιωτικό τομέα, έτσι όπως λειτουργεί, σίγουρα όχι. Ίσως θα μπορούσα να δουλέψω σε ορισμένα καλά δημόσια νοσοκομεία, όπως το ‘Παπαγεωργίου’». Για τον ίδιο δεν είναι μόνο το οικονομικό που παίζει ρόλο, αλλά και η καταξίωση με όρους αξιοκρατίας που τον κρατούν στην Αγγλία. «Από την Ελλάδα μου λείπουν φίλοι, δεν μου λείπει το ελληνικό ιατρικό κατεστημένο» σχολιάζει με νόημα. Είναι κι άλλος ένας πολύ σημαντικός λόγος: «Το παιδί μου μεγαλώνει σε μια χώρα που σέβονται τους πεζούς, που δεν καπνίζουν πουθενά, που έχει ένα πολύ καλό σύστημα υγείας. Στην Ελλάδα βλέπουμε τι γίνεται….».
Θοδωρής Γουλτίδης: «Δούλοι πολυτελείας, οι αλλοδαποί γιατροί στο NHS»
«Το ΕΣΥ το γνώρισα στα χρόνια της ειδικότητας. Ωραία περίοδος από τη μια, όμως τρέχοντας να καλύψεις πραγματικές ανάγκες του συστήματος υγείας, βάζεις πίσω την εκπαίδευσή σου. Υπήρξα αρκετά τυχερός γιατί το μεγαλύτερο μέρος της ειδικότητας το έκανα στο νοσοκομείο ‘Παπαγεωργίου’.
Η ορθοπεδική κλινική είχε πολλά να μου προσφέρει. Είναι όμως μια από τις εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα, που θέλει να μην υπάρχει πρόγραμμα εκπαίδευσης των ειδικευομένων. Μόνο απαιτήσεις, εφημερίες και τρελά ωράρια εργασίας. Το δικό μου ρεκόρ ήταν 80 συνεχόμενες ώρες μέσα στο νοσοκομείο, αν και σίγουρα υπάρχουν και καλύτερες επιδόσεις» θυμάται ο κ. Θοδωρής Γουλτίδης.
Αφού ολοκλήρωσε την ειδικότητα αλλά και τη διδακτορική του διατριβή, αποφάσισε ότι ήθελε να εξειδικευθεί στην ορθοπεδική παίδων. Το Ηνωμένο Βασίλειο έμοιαζε μια καλή επιλογή αφού έδινε ευκαιρίες για περαιτέρω εξειδίκευση πάνω στο αντικείμενο. Την ίδια περίοδο η Ελλάδα είχε μπει για τα καλά στην περίοδο της κρίσης, οπότε είχε έναν ακόμη λόγο να δοκιμάσει την τύχη του εκτός.
Η δουλειά που σου αξίζει…
«Το να βρεις δουλειά στο αγγλικό σύστημα υγείας είναι μάλλον εύκολο. Αυτό που είναι δύσκολο είναι να βρεις τη δουλειά που αξίζει και που θα σου δώσει αυτήν την εμπειρία που έψαχνα. Μετά από 3,5 χρόνια εξειδίκευσης στην ορθοπεδική παίδων σε μερικά από τα πιο γνωστά κέντρα της Αγγλίας (Oxford University Hospitals, Great Ormond Street Hospital etc) διαπίστωσα ότι τίποτα δεν χαριζόταν απλόχερα στο NHS (βρετανικό ΕΣΥ).
Οι απαιτήσεις ήταν μεγάλες και οι ευθύνες πολλαπλάσιες σε σχέση με την Ελλάδα. Στην περίοδο που ακολούθησε εργάστηκα ως consultant και αυτό με βοήθησε να έχω ολοκληρωμένη άποψη για το NHS. Και εκεί υπάρχουν πολλές ελλείψεις σε ιατρικό προσωπικό και εκεί κυριαρχεί η πίεση για διεκπεραίωση της δουλειάς με ασφάλεια, παρά οι ευκαιρίες για εξέλιξη και επιστημονική ολοκλήρωση.
Γιατροί φεύγουν από το NHS για άλλες χώρες με καλύτερες συνθήκες εργασίας αλλά και πιο ικανοποιητικές απολαβές. Το κόστος ζωής στην Αγγλία είναι αρκετά υψηλό και η ποιότητα ζωής όχι καλή».
Ο νόστος ήταν μεγάλος, η Αγγλία δεν ήταν δεύτερη πατρίδα
Η σύγκριση με την Ελλάδα δεν είναι εύκολη, λέει, γιατί πρόκειται για άλλες δομές, άλλη λογική – «ειδικά στο ρόλο της πρωτοβάθμιας παροχής υγείας, κάτι που δεν έχει καλλιεργηθεί στη συνείδηση του Έλληνα».
«Η αντιμετώπιση στην Αγγλία ήταν μάλλον κακή. Ένας ιδιότυπος ρατσισμός. Οι Άγγλοι ζουν ακόμα στον απόηχο την αυτοκρατορίας τους και αρέσκονται να εκμεταλλεύονται όσους έρχονται στο νησί τους. Δούλοι πολυτελείας οι αλλοδαποί γιατροί στο NHS. Ίσως σας σοκάρει οι έκφραση αυτή, αλλά αυτό ήταν το συμπέρασμα πολλών συναδέλφων. Ίσως και εγώ προσπάθησα να πείσω τον εαυτό μου για τα καλά αλλά τα κακά ήταν όλο και πιο εμφανή μετά την είσοδο της Μ. Βρετανίας στη διαδικασία του Brexit.
Το NHS έχει πράγματα να υποδείξει στο ΕΣΥ, αλλά προς Θεού έχει μεγάλα προβλήματα και είναι κοινό μυστικό στους εκεί ότι οδεύει προς ιδιωτικοποίηση. Είναι καταχρεωμένο και εκτός πορείας εδώ και χρόνια. Οι οικονομικοί manager είναι πάνω από όλα και έχουν παραμερίσει το ιατρικό προσωπικό. Παρ’ όλα αυτά παραπαίει οικονομικά. Αν θα εφάρμοζα κάτι από το εκεί σύστημα εδώ, θα ήταν η οργάνωση με βάση τις πληθυσμιακές ανάγκες και η αναβάθμιση του ρόλου της πρωτοβάθμιας υγείας. Υπάρχουν όμως σίγουρα άλλες ευρωπαϊκές χώρες με καλύτερα και πιο ορθολογικά συστήματα (βλ. Γαλλία, Σουηδία)».
Η πιο έντονη στιγμή που βίωσε ως γιατρός στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν όταν βρέθηκε μπροστά στον πατέρα ενός μικρού έλληνα ασθενή, που αναζητούσε εξειδικευμένη θεραπεία στο Great Ormond Street Hospital του Λονδίνου. «Όταν διαπιστώσαμε ότι είχαμε κοινή καταγωγή, από το νομό Κιλκίς, τα ερωτηματικά για το γιατί βρεθήκαμε αμφότεροι στην Αγγλία είχαν πολλαπλές απαντήσεις, καμία όμως δεν μας χαροποιούσε».
Ο κ. Θοδωρής Γουλτίδης έμεινε πεντέμισι χρόνια στη Μ. Βρετανία. Ο νόστος ήταν πολύ μεγάλος και «η χώρα που είχα επιλέξει μάλλον λιγότερη των προσδοκιών μου» όπως διαπίστωσε. «Ίσως θα έπρεπε να είχα ακολουθήσει τη συμβουλή ενός παλαιότερου συναδέλφου, που μου έλεγε ότι ‘αν πας στο εξωτερικό, φρόντισε να επιλέξεις μια χώρα που θα ήθελες για δεύτερη πατρίδα σου’. Εγώ προσωπικά δεν έχω απάντηση σε αυτό το θέμα».
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
